Tìm hiểu các vùng của đại não (P1)

Các rãnh chia vỏ não thành 2 bán cầu trái và phải, mỗi bán cầu chia thành nhiều thùy. 4 thùy chính:

Thuỳ trán (frontal lobe): 

Thùy trán có những chức năng phức tạp, tinh tế của con người như tính toán, lập kế hoặch, tưởng tượng, giải quyết các vấn đề khó khăn và những tình huống xã hội v.v…

Tỷ lệ Thuỳ Trán của con người lớn hơn tỷ lệ Thuỳ Trán của các động vật khác trừ những loài vượn lớn, và được phân làm 2 phần là trán (tư duy logic, tưởng tượng) và trước trán (nhận thức, hành vi, tính cách).

Vỏ não trước trán: 8->10, đây là vùng suy nghĩ. Trừ phản xạ, còn tất cả những phản ứng đều được quyết định ở vùng vỏ não trước trán. Vùng 10: hoạt động khi “tiến hành đồng thời hai việc”, “tiến hành công việc có thứ tự", "quyết đoán", “kiểm soát tình cảm”, là vùng đặc biệt thể hiện đặc trưng của con người. Vùng 46, là vùng trí nhớ làm việc thực hiện ghi nhớ tạm thời, bắt vùng số 10 làm việc. Vùng 44, là vùng làm việc khi thực hiện "bắt chước" hoặc "dự đoán". Vùng số 10 phát triển mạnh nhất vào 5 tuổi. Từ 0 tuổi phát triển 44 và 46 sẽ giúp vùng số 10 sau này.

Phát triển vùng số 10: làm đồng thời 2 việc, ví dụ: vừa đi nghe nhạc vừa nhẩy, vừa đi bộ vừa ngắm cảnh và nói chuyện, vừa đi vừa hát.

Đi bộ giúp kích thích não bộ: nhớ ngôn ngữ, nâng cao năng lực ghi nhớ,  kích thích cảm giác, phát triển vùng não trước giúp tăng trí tuệ và khả năng quyết định.

Đi bộ: đặt gót xuống trước, nhấc mũi lên sau, mắt nhìn thẳng, vung tay, phối hợp cả chân cả tay. Đi đúng cách thì ngồi sẽ đúng tư thế và tập trung hơn. 

Thuỳ đỉnh (parietal lobe)

Thuỳ đỉnh (parietal lobe): xử lý xúc giác và điều khiển sự vận chuyển (tay chân).     Hồi đỉnh lên của thùy đỉnh phụ trách xúc giác và cảm giác nhiệt độ. 

Vùng khứu giác thuộc vùng 34 của thùy thái dương, vùng này thuộc hệ viền não (limpic system). 

Vùng vị giác thuộc vùng 43 của thùy đỉnh. 

Vùng xúc giác thuộc vùng 5, 7, 39, 40 của thùy đỉnh. 

Vùng cảm giác thuộc vùng 1, 2, 3 của hồi đỉnh lên.

Vùng vận động: do thùy đỉnh phụ trách, hồi trán lên chi phối các vân động theo ý muốn. Đây là nơi xuất phát của bó tháp. So với các vùng khác thì vùng vận động có diện tích lớn nhất. Ngoài ra, bên cạnh vùng vận động còn có vùng tiền vận động thuộc vùng 6 thùy trán, đây là nơi xuất phát các sợi đi đến các nhân xám dưới vỏ rồi theo hệ ngoại tháp chi phối các vận động tự động.

Ghi chú:  Vùng cảm giác và vùng vận động của vỏ não có các quy luật hoạt động sau đây: 

– Quy luật bắt chéo: Bán cầu não bên này chi phối vận động và cảm giác của nửa thân bên kia.

– Quy luật ưu thế: Những cơ quan nào vận động nhiều và cảm giác tinh tế thì chiếm vùng vỏ não rộng hơn (tay, miệng…).

– Quy luật lộn ngược: Vùng vỏ não phía trên chi phối vận động và cảm giác của các bộ phận phía dưới cơ thể. Ngược lại, vùng vỏ não phía dưới chi phối các bộ phận phía trên.